Bệnh đẹn tang ở trẻ sơ sinh – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Đẹn tang, còn gọi là tưa miệng, là tình trạng thường gặp ở trẻ sơ sinh, gây ra do sự phát triển quá mức của nấm Candida albicans trong miệng. Tuy không phải là bệnh nguy hiểm, đẹn tang có thể khiến bé khó chịu, đau và ảnh hưởng đến việc bú sữa. Bài viết này sẽ giúp bố mẹ hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu, và cách điều trị đẹn tang ở trẻ sơ sinh để chăm sóc bé yêu tốt hơn.
I. Nguyên nhân gây ra bệnh đẹn tang
Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện
- Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch yếu, dễ bị vi khuẩn và nấm tấn công.
Lây nhiễm từ mẹ
- Nấm Candida có thể lây từ mẹ sang bé qua việc bú mẹ, đặc biệt nếu mẹ bị nhiễm nấm ở vú.
Vệ sinh miệng bé chưa đúng cách
- Không vệ sinh miệng bé thường xuyên hoặc sử dụng bình sữa, núm ti chưa tiệt trùng có thể tạo điều kiện cho nấm phát triển.
Sử dụng kháng sinh
- Bé hoặc mẹ dùng kháng sinh có thể làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên trong miệng, dẫn đến sự phát triển quá mức của nấm Candida.
II. Dấu hiệu nhận biết bệnh đẹn tang
- Các mảng trắng trên lưỡi và nướu: Các mảng trắng trông như sữa đông, không dễ lau sạch và có thể gây đau khi chạm vào.
- Khó chịu khi bú: Bé có thể quấy khóc và từ chối bú mẹ hoặc bú bình do cảm giác đau.
- Môi và miệng khô: Một số bé có thể có dấu hiệu khô môi hoặc khóc không ra nước mắt.
- Nứt ở khóe miệng: Trong một số trường hợp, các vết nứt nhỏ ở khóe miệng có thể xuất hiện do nhiễm nấm.
III. Cách điều trị bệnh đẹn tang ở trẻ sơ sinh
1. Vệ sinh miệng đúng cách
- Dùng gạc sạch thấm nước ấm: Quấn gạc quanh ngón tay và lau nhẹ nhàng vùng lưỡi, nướu và bên trong má bé.
- Dùng dung dịch muối sinh lý: Rửa sạch miệng bé bằng dung dịch muối sinh lý để loại bỏ vi khuẩn và nấm.
2. Sử dụng thuốc chống nấm
- Thuốc bôi chống nấm như Nystatin thường được bác sĩ kê đơn để bôi lên các vùng bị nhiễm nấm.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để đảm bảo an toàn cho bé.
3. Vệ sinh núm ti và bình sữa
- Tiệt trùng bình sữa và núm ti sau mỗi lần sử dụng để ngăn ngừa tái nhiễm nấm.
- Nếu bé bú mẹ, mẹ cũng cần vệ sinh núm vú sạch sẽ và có thể bôi thuốc chống nấm theo chỉ định của bác sĩ để tránh lây lan.
4. Duy trì vệ sinh cá nhân
- Rửa tay kỹ trước khi chăm sóc bé và tránh tiếp xúc gần nếu người chăm sóc có triệu chứng nhiễm nấm.
IV. Phòng ngừa bệnh đẹn tang cho trẻ sơ sinh
Vệ sinh miệng bé thường xuyên
- Vệ sinh lưỡi và nướu của bé mỗi ngày bằng gạc sạch thấm nước ấm hoặc dung dịch muối sinh lý.
Tiệt trùng đồ dùng của bé
- Đảm bảo tất cả các dụng cụ như bình sữa, núm ti, gặm nướu được tiệt trùng đúng cách trước khi cho bé sử dụng.
Dinh dưỡng và sức đề kháng
- Bổ sung sữa mẹ đầy đủ giúp tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của bé, giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tránh lạm dụng kháng sinh
- Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ để tránh làm mất cân bằng vi khuẩn trong cơ thể.
V. Khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ?
- Nếu các mảng trắng không biến mất sau 2-3 ngày điều trị tại nhà.
- Bé quấy khóc nhiều, không bú được hoặc có dấu hiệu mất nước.
- Xuất hiện các triệu chứng như sốt hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác.
Câu hỏi thường gặp về bệnh đẹn tang
1. Đẹn tang có lây từ trẻ này sang trẻ khác không?
- Có, bệnh có thể lây qua tiếp xúc gián tiếp như dùng chung đồ chơi, bình sữa chưa được vệ sinh kỹ.
2. Bệnh đẹn tang có nguy hiểm không?
- Đẹn tang thường không nguy hiểm và có thể điều trị được nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, bệnh có thể lan rộng và gây đau cho bé.
3. Có cần ngừng cho bé bú mẹ khi bé bị đẹn tang không?
- Không, mẹ vẫn nên tiếp tục cho bé bú mẹ vì sữa mẹ cung cấp dưỡng chất và kháng thể quan trọng. Chỉ cần vệ sinh núm vú sạch sẽ trước và sau khi cho bú.
Kết luận
Bệnh đẹn tang ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến nhưng có thể được điều trị và phòng ngừa hiệu quả nếu bố mẹ chú ý đến vệ sinh miệng, tiệt trùng dụng cụ và duy trì sức khỏe của bé. Hãy theo dõi dấu hiệu của bé và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu cần thiết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bé yêu.
